2024-07-24
Wakacje to dla wielu z nas okazja do podróży i odkrywania nowych miejsc. Spędzając ten czas aktywnie, często zmieniamy otoczenie – przebywamy w pomieszczeniach, jak i w pełnym słońcu.

Jeżeli na co dzień jesteśmy użytkownikami okularów korekcyjnych, niejednokrotnie zmusza nas to do zmiany okularów na przeciwsłoneczne, w celu zapewnienia sobie jak najlepszej jakości i  komfortu widzenia. Alternatywą dla takiego rozwiązania jest formuła okularów 2w1, czyli okulary z soczewkami fotochromowymi. W jaki sposób działają i czy zapewniają skuteczną ochronę przed szkodliwym promieniowaniem UV? Czy jest to odpowiedni produkt również dla dzieci?

Ochrona oczu jest konieczna w każdych warunkach pogodowych

Latem pogoda w ciągu dnia może być niezwykle zmienna - od pełnego słońca poprzez pochmurną aurę przeplataną promieniami, po całkowite zachmurzenie. Warto pamiętać, że nawet w pochmurne dni nasze oczy potrzebują skutecznej ochrony przed promieniowaniem UV.

Niezależnie od warunków pogodowych, nie powinniśmy rezygnować z ochrony przeciwsłonecznej. Wbrew pozorom promieniowanie UV przenika także przez chmury i jest równie groźne, jak podczas słonecznego dnia. Pamiętajmy zatem, że okulary z filtrem UV powinniśmy nosić także przebywając w cieniu. Promienie UV mogą odbijać się od powierzchni, np. piasku, wody czy szyb w oknach budynków i w ten sposób docierać do naszych oczu - mówi Sylwia Kijewska, optometrystka, ekspertka Hoya Lens Poland.

Chcąc zapewnić swoim oczom ochronę przed słońcem najczęściej sięgamy po okulary przeciwsłoneczne. Jest to bez wątpienia dobre i skuteczne rozwiązanie, zwłaszcza jeśli kupujemy je w salonie optycznym, natomiast nie jest to jedyna dostępna opcja.

Przeciwsłoneczne i korekcyjne soczewki okularowe w jednej oprawie

Niezależnie od tego czy wędrujemy po górach, czy też odkrywamy uroki miasta, raz na jakiś czas zmieniamy otoczenie, a tym samym warunki oświetlenia, w jakich przebywamy. Krótka przerwa w kawiarni, chęć zwiedzenia danego obiektu, wejście do sklepu lub też zwykła potrzeba schłodzenia się w cieniu powodują, że przechodzimy do zaciemnionej przestrzeni, w której ciemne szkła okularów przeciwsłonecznych obniżają jakość naszego widzenia. Osobom z wadą wzroku nie pozostaje wówczas nic innego, jak zmiana okularów na standardowe, z bezbarwnymi soczewkami korekcyjnymi. Jednak dla tych, którzy często są w ruchu i wielokrotnie wchodzą i wychodzą z pomieszczeń w ciągu dnia, noszenie przy sobie dwóch par okularów bywa uciążliwe. W takiej sytuacji idealnym rozwiązaniem mogą być okulary z soczewkami fotochromowymi.

Soczewki fotochromowe automatycznie dostosowują się do zmieniających się warunków oświetleniowych, zapewniając komfort widzenia zarówno podczas aktywności na świeżym powietrzu w słoneczny dzień, jak i w pomieszczeniach. Jest to funkcjonalne rozwiązanie 2 w 1, łączące standardowe okulary korekcyjne z okularami przeciwsłonecznymi w jednej oprawie.

Soczewki fotochromowe działają na zasadzie reakcji chemicznej. Za sprawą promieniowania UV soczewki aktywują się i zmieniają swoje właściwości, a dokładniej przyciemniają się, ograniczając transmitancję intensywnego światła słonecznego. Kiedy intensywność światła spada proces się odwraca, a soczewki ponownie wracają do pełnej przejrzystości, stając się bezbarwne. Dzięki stosowanym obecnie technologiom, soczewki fotochromowe bardzo szybko dostosowują się do natężenia światła i oferują aktywnym osobom pełną ochronę przed promieniowaniem UV przez cały czas - tłumaczy Sylwia Kijewska, optometrystka, ekspertka Hoya Lens Poland. Tak zwane fotochromy zmieniają swoje zabarwienie w zależności od natężenia światła słonecznego i są zdolne do przyciemniania się również w pochmurne dni, w wyniku przenikania przez chmury promieni UV, które aktywują cały proces. Dlatego czasami mówi się, że te soczewki są światłoczułe - dodaje optometrystka.

Soczewki fotochromowe to dobry wybór również dla dzieci

Oczy dzieci są szczególnie narażone na szkodliwe działanie promieniowania UV, ponieważ ich źrenice są większe, a soczewki wewnątrzgałkowe ich oczu bardziej przezierne niż u dorosłych. To oznacza, że większa ilość promieni UV może dotrzeć do siatkówki. Dodatkowo większość ekspozycji na słońce, która może negatywnie wpłynąć na zdrowie oczu, ma miejsce przed ukończeniem 21 roku życia[1]^,[2],[3]. Dlatego tak ważne jest, aby zapewnić oczom dzieci skuteczną ochronę przed słońcem, jednocześnie zapewniając im komfort widzenia w każdych warunkach.

Jeśli dziecko ma wadę wzroku, wówczas ochrona przed słońcem musi być powiązana z  korekcją refrakcji. Optymalnym rozwiązaniem mogą okazać się więc okulary korekcyjne z soczewkami fotochromowymi - dzięki nim dzieci nie muszą zdejmować i zakładać okularów w zależności od miejsca, w którym się znajdują.

Nowoczesne okulary z soczewkami fotochromowymi są dostępne w różnorodnych stylach i kolorach, co pozwala na dobranie modelu zgodnego z osobistymi preferencjami dziecka. Komfortowe oprawki i lekkie soczewki zachęcają najmłodszych do noszenia okularów, co jest szczególnie istotne dla tych dzieci, które potrzebują korekcji wzroku. Soczewki fotochromowe mogą być wykonane z trwałych materiałów, takich jak poliwęglan, który jest odporny na uderzenia i chroni oczy przed uszkodzeniami. Dlatego są doskonałym wyborem zwłaszcza dla aktywnych fizycznie dzieci - komentuje Sylwia Kijewska.

Soczewki fotochromowe na przestrzeni lat przeszły prawdziwą rewolucję

Wokół fotochromów narosło sporo mitów, jednak technologia ich powstawania bardzo się rozwinęła i dzisiejsze produkty zupełnie nie przypominają tych, które były dostępne na rynku 15-20 lat temu. Przykładowo, soczewki fotochromowe wciąż kojarzone są przez wielu Polaków z reliktem PRL'u i ciemnymi, grubymi szkłami, noszonymi głównie przez starsze osoby. Natomiast przyglądając się ofercie dostępnych na rynku soczewek, łatwo można stwierdzić, że takie przekonanie nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Obecnie użytkownicy okularów wybierają fotochromy spośród mnóstwa opcji, dzięki czemu soczewki z łatwością można dostosować do swojego stylu i potrzeb. Do wyboru są na przykład różne kolory soczewek, takie jak brązowy, szary, zielony czy niebieski. Kolejną opcją jest intensywność ich zabarwienia - np. kierowcy mogą zdecydować się na soczewki, które przyciemniają się nawet za szybą w samochodzie. Ciekawą propozycją jest także powłoka lustrzana nadająca nie tylko styl i modny wygląd okularom, ale także chroniąca przed uciążliwymi odblaskami świetlnymi.

Najważniejsza w przypadku soczewek fotochromowych jest jednak ich funkcjonalność, a więc ochrona wzroku, a także możliwość przyciemniania i rozjaśniania. W tej kwestii, podobnie jak w przypadku wyglądu soczewek, przez ostatnie lata nastąpiła rewolucja.

Soczewki fotochromowe zawsze będą dużo szybciej się przyciemniały niż rozjaśniały. Ma to związek z czasem potrzebnym na wystąpienie odpowiedniej reakcji chemicznej. Natomiast obecnie w fotochromach stosowane są dużo bardziej zaawansowane technologie niż miało to miejsce kilkanaście lat temu. Dzięki nim najszybsze na rynku soczewki rozjaśniają się do połowy stopnia pełnego zaciemnienia w pomieszczeniu już nawet w ciągu 50 sekund, a więc znacznie szybciej niż poprzednie generacje. Co więcej, w wybranych wariantach oferują one także ochronę nie tylko przed promieniowaniem UV, ale także modułową kontrolę światła niebieskiego, chroniąc oczy użytkowników również wewnątrz - podczas pracy przed ekranami urządzeń cyfrowych - zauważa Sylwia Kijewska.

Pamiętać przy tym należy, że soczewki fotochromowe to nie tylko wygoda w postaci jednej pary okularów niezależnie od natężenia otaczającego nas światła, ale również większy komfort widzenia w intensywnym świetle, czy mniej dolegliwości w związku z olśnieniem, potocznie nazywanym „oślepieniem". Jest to szczególnie ważne dla osób bardziej wymagających pod kątem komfortu i jakości widzenia w różnych warunkach nasłonecznienia.

Dzięki swojej uniwersalności i możliwości dostosowania ich do różnych potrzeb, soczewki fotochromowe mogą zaoferować użytkownikom wiele korzyści. Decydując się na nie można cieszyć się swobodą i wygodą bez konieczności wymiany okularów w zależności od warunków pogodowych. Niemniej istotną kwestią jest także możliwość oszczędności. Zakup jednych okularów spełniających dwie funkcje może okazać się korzystniejszy cenowo. Należy jednak pamiętać, aby kupno okularów fotochromowych poprzedzić wizytą u specjalisty ochrony wzroku w celu dobrania właściwej korekcji, jak też odpowiednich uszlachetnień.

---

[1] Światowe Towarzystwo Okulistyki Dziecięcej i Zeza (WSPOS). Uzgodnione stanowisko w sprawie ekspozycji na światło słoneczne i wzrok dzieci. 2016. Dokument dostępny pod adresem: https://www.wspos.org/wspos-sunlight-exposurechildrens-eyes-consensus-statement/

[2] Zapobiegaj ślepocie. Oczy dzieci są bardziej podatne na długotrwałe uszkodzenia spowodowane promieniami UV. 2011. https://preventblindness.org/childrens-eyes-aremore-susceptible-to-long-term-damage-from-uvrays/

[3] Artigas JM, Felipe A, Navea A, Fandiño A, Artigas C. Spectral transmission of the human crystalline lens in adult and elderly persons: color and total transmission of visible light. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2012;53(7):4076-4084.

Nadesłał: Andżelika Kostewicz