2024-07-24
Lato w pełni, a słońce nie daje nam wytchnienia. Wysokie temperatury mogą być męczące, ale mamy na to sposób! Wyobraź sobie, że każdy łyk napoju nie tylko gasi pragnienie, ale też dodaje energii i orzeźwia jak nigdy dotąd.

Kluczem jest odpowiednie nawodnienie, a jednocześnie czerpanie przyjemności z pysznych, letnich napojów. Jak zbalansować przyjemność płynącą z odrobiny cukru z korzyściami zdrowotnymi? Oto przepis na idealne, słodkie wakacje - napoje, które ochłodzą i dodadzą energii nawet w najgorętsze dni.

Znaczenie odpowiedniego nawodnienia latem

Odpowiednie nawodnienie latem jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wysokie temperatury zwiększają potliwość, co prowadzi do utraty wody i elektrolitów. Specjaliści zalecają, aby kobiety spożywały co najmniej 2 litry płynów dziennie, a mężczyźni 2,5 litra. W upalne dni (> 28°C) zapotrzebowanie na płyny wzrasta o około 1 litr, a intensywna aktywność fizyczna może wymagać wypicia jeszcze większej ilości wody.

Nawodnienie pomaga regulować temperaturę ciała, wspiera pracę nerek i transport substancji odżywczych. Nawet niewielkie odwodnienie (1-2% masy ciała) może obniżyć naszą wydolność fizyczną i umysłową. Dlatego ważne jest, aby pić wodę regularnie, nawet gdy nie odczuwamy pragnienia, i unikać napojów, które mogą prowadzić do dalszej utraty płynów, takich jak nadmierne ilości kawy czy alkoholu. Dzieci są bardziej podatne na odwodnienie niż dorośli, dlatego należy monitorować ich spożycie płynów, zwłaszcza podczas zabaw na świeżym powietrzu. Maluchy w wieku 1-3 lat powinny spożywać około 1,3 litra płynów dziennie, dzieci w wieku 3-6 lat około 1,6 litra, a starsze dzieci i nastolatki nawet 2-2,5 litra, w zależności od poziomu aktywności i temperatury otoczenia - twierdzi Jadwiga Przybyłowska, dietetyczka i ekspertka kampanii „Słodka Równowaga".

Dzieci są bardziej podatne na odwodnienie niż dorośli, ponieważ ich organizmy szybciej tracą wodę. Dlatego tak ważne jest, aby zachęcać najmłodszych do regularnego picia wody i monitorować ich spożycie płynów, zwłaszcza podczas zabaw na świeżym powietrzu.

Rola cukru w napojach

Cukry w napojach pełnią istotną rolę, zwłaszcza podczas upalnych dni. Węglowodany zawarte w słodkich napojach dostarczają nam szybkiej energii, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W trakcie upałów, gdy organizm szybko się męczy, cukier może być korzystnym dodatkiem, wspierającym zarówno nawodnienie, jak i dostarczanie energii. Słodki smak aktywuje również w mózgu produkcję dopaminy, co zwiększa nasze poczucie przyjemności i satysfakcji.

Kluczem do prawidłowego nawodnienia jest jednak równowaga. Nie chodzi o całkowite wyeliminowanie cukru, ale o kontrolę jego spożycia i wybieranie napojów, które oprócz cukrów zawierają również inne korzystne składniki, takie jak elektrolity, witaminy i minerały. Ograniczać powinniśmy produkty z cukrami dodanymi, takie jak gotowe napoje gazowane, i zamiast tego wybierać naturalne źródła cukru.

 

Słodkie napoje latem - co warto wiedzieć?

Słodkie napoje, takie jak lemoniady czy soki owocowe, mogą być bardzo kuszące, zwłaszcza w gorące dni. Oto kilka ciekawostek na temat cukru w napojach, które warto znać:

1. Lepsze nawodnienie: badania sugerują, że napoje z odrobiną cukru mogą lepiej nawadniać organizm niż sama woda. Cukier pomaga spowolnić opróżnianie żołądka, co sprzyja dłuższemu utrzymaniu nawodnienia.
2. Szybka energia: napoje zawierające umiarkowane ilości cukru dostarczają szybkiej energii, która jest szczególnie potrzebna w upalne dni, kiedy nasz organizm pracuje intensywniej.
3. Umiar jest kluczem: choć napoje z odrobiną cukru mogą być korzystne, ich spożycie powinno być kontrolowane. Najlepiej ograniczać się do jednej szklanki (250 ml) dziennie, aby uniknąć nadmiernej ilości cukru, który w dłuższej perspektywie może prowadzić do odwodnienia.
4. Wybór napojów: warto wybierać napoje, które zawierają niższe stężenie cukru i unikać tych o wysokiej zawartości. Soki owocowe, szczególnie te świeżo wyciskane, mogą być dobrym wyborem, ponieważ zawierają naturalne cukry oraz dodatkowe witaminy i minerały.

Pamiętajmy, że choć napoje z odrobiną cukru mogą poprawiać nawodnienie i dodają energii, to woda pozostaje najbezpieczniejszym wyborem na co dzień.

Jeśli jednak nie jesteśmy zwolennikami picia zwykłej wody, istnieje wiele sposobów na przygotowanie własnych napojów nawadniających, które pozwolą kontrolować składniki i zawartość cukru.

Jakie napoje wybrać na upalne dni?

Kiedy chcemy skutecznie nawodnić organizm i cieszyć się letnimi chwilami, warto sięgać po napoje, które nie tylko gaszą pragnienie, ale także dodają energii i smaku. Oto kilka propozycji, które sprawdzą się doskonale:

• Domowa lemoniada: użyj szczypty cukru lub odrobiny miodu, soku z malin lub naturalnego słodzika jak liść stewii. To doskonała alternatywa dla kupnych napojów gazowanych.
• Koktajle owocowe: wymieszaj świeże owoce z lodowatą wodą lub wodą kokosową, aby stworzyć orzeźwiający napój pełen witamin i naturalnej słodyczy.
• Soki warzywno-owocowe: kombinacja warzyw i owoców w sokach nie tylko nawadnia, ale również dostarcza cennych składników odżywczych. Dodaj do swojego ulubionego soku pomarańczowego świeżo wyciśnięty sok z marchwi czy selera.
• Herbaty ziołowe z dodatkiem miodu: schładzające napary z mięty, rumianku lub inne zioła, lekko słodzone odrobiną cukru lub miodem, są idealnym wyborem na letnie popołudnia.

Napoje izotoniczne z kolei korzystnie jest stosować, podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Szybko i skutecznie nawadniają, ponieważ ich osmolalność, czyli stężenie elektrolitów, jest zbliżone do płynów ustrojowych. Są szczególnie polecane osobom uprawiającym sport oraz po intensywnym wysiłku, ale nie powinny stanowić głównego źródła płynów w codziennym życiu. Różnorodność napojów sprzyja nawodnieniu organizmu, ponieważ nie wszyscy lubią pić wyłącznie wodę. Na przykład sok pomarańczowy, bogaty w naturalne cukry, witaminy i składniki mineralne, skutecznie nawadnia, wspierając jednocześnie funkcjonowanie mięśni dzięki zawartości witaminy C oraz potasu. Woda kokosowa zawiera naturalne elektrolity, takie jak potas, sód i magnez, będąc jednocześnie niskokaloryczną alternatywą dla napojów izotonicznych oraz innych napojów z wysoką zawartością cukru. Warto mieszać soki owocowe z wodą lub przygotowywać koktajle warzywno-owocowe, aby kontrolować spożycie cukru - mówi Jadwiga Przybyłowska.

Chociaż woda pozostaje podstawowym i łatwo dostępnym wyborem do codziennego nawodnienia, napoje z dodatkowymi składnikami odżywczymi mogą być bardziej skuteczne w długotrwałym utrzymaniu odpowiedniego poziomu nawodnienia, zwłaszcza w sytuacjach zwiększonego zapotrzebowania na płyny, takich jak upały czy intensywne treningi.

Jak urozmaicić nasze napoje?

Latem, aby dbać o odpowiednie nawodnienie, warto nie tylko sięgać po wodę, ale również eksperymentować z własnymi napojami, które mogą być zarówno smaczne, jak i zdrowe. Tworzenie własnych napojów nawadniających daje możliwość pełnej kontroli nad ich składem. Dzięki temu można dostosować je do indywidualnych potrzeb, co jest szczególnie ważne w kontekście unikania sztucznych dodatków i kontroli spożywanego cukru.

Wskazówki na co dzień

• Dodaj owoce i zioła: plasterki cytryny, limonki, pomarańczy czy jagody wzbogacą smak wody i dodadzą witamin. Liście mięty, melisy lub bazylii zapewnią orzeźwienie i dodatkowe korzyści zdrowotne.
• Cukier ok, ale z umiarem: dla smaku szczypta miodu, soku z malin, czy naturalny słodzik jak liść stewii. Jeśli masz ochotę na domową lemoniadę, dostosuj liczbę łyżeczek cukru do swojego zapotrzebowania kalorycznego. W ten sposób zachowasz równowagę między smakiem a zbilansowanymi składnikami.
• Koktajle z wodą kokosową: woda kokosowa z dodatkiem świeżych owoców, takich jak ananas czy kiwi, oraz mięty, jest doskonałym źródłem elektrolitów i orzeźwiającym napojem na upalne dni.

Kluczem do odpowiedniego nawodnienia jest różnorodność i umiar. Eksperymentując z różnymi dodatkami do napojów, możesz stworzyć smaczne i zdrowe alternatywy, które pomogą ci cieszyć się letnimi dniami na słodko i bez obaw.

 

Przepis na lemoniadę lawendową

Składniki:

• 6-8 dużych cytryn (około 1 szklanki świeżo wyciśniętego soku z cytryn)
• 1 szklanka cukru (można użyć mniej lub zastąpić miodem)
• 5 szklanek zimnej wody
• 1-2 szklanki kostek lodu
• 2 łyżki suszonych kwiatów lawendy (jadalnych)
• Świeże listki mięty do dekoracji (opcjonalnie)
• Plastry cytryny do dekoracji (opcjonalnie)

Przygotowanie:

1. Przygotowanie syropu lawendowego:
   • W małym rondelku połącz 1 szklankę wody i 1 szklankę cukru.
   • Podgrzewaj na średnim ogniu, mieszając, aż cukier całkowicie się rozpuści.
   • Dodaj suszone kwiaty lawendy do rondelka i doprowadź do wrzenia.
   • Zmniejsz ogień i gotuj na wolnym ogniu przez 5 minut.
   • Zdejmij rondel z ognia i pozostaw do ostygnięcia na około 15 minut.
   • Przecedź syrop przez sitko, aby usunąć kwiaty lawendy.
2. Przygotowanie lemoniady:
   • W dużym dzbanku połącz świeżo wyciśnięty sok z cytryn i syrop lawendowy.
   • Dodaj 4 szklanki zimnej wody i dobrze wymieszaj.
   • Spróbuj lemoniady i dostosuj smak, dodając więcej wody, jeśli jest zbyt słodka lub zbyt kwaśna.
3. Serwowanie:
   • Wlej lemoniadę do szklanek wypełnionych kostkami lodu.
   • Udekoruj świeżymi listkami mięty i plastrami cytryny, jeśli chcesz.

Nadesłał: Andżelika Kostewicz