2023-08-20

Stwierdzenie zgonu to ważna czynność, którą należy wykonać w przypadku śmierci. Z tą procedurą kojarzeni są najczęściej lekarze, ale także inni specjaliści mogą również brać udział w procesie stwierdzania zgonu. Ostatnio, w związku ze zmianą ustawy wiele osób zastanawia się, czy możliwe jest stwierdzanie zgonu przez pielęgniarkę systemu ratownictwa medycznego? Co mówią o tym przepisy? Jak wygląda to w praktyce?

Kto może stwierdzać zgon?

Zgon stwierdza się na podstawie badania zwłok lub dostępnej dokumentacji medycznej. Jest do tego upoważniony lekarz, np. lekarz pierwszego kontaktu, lekarz dyżurny w szpitalu lub innej placówce, lekarz w domu opieki, w którym przebywał zmarły, a także koroner. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że lekarz to nie jedyna osoba, która jest upoważniona do stwierdzenia zgonu. Od 22 czerwca 2023 roku zmianie uległy przepisy, w życie weszła nowelizacja ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym i ustawy o zawodzie ratownika medycznego, która wprowadziła duże zmiany i zamieszanie w środowisku medycznym. Według nowych przepisów kierownik zespołu ratownictwa medycznego, podobnie jak lekarz, będzie mógł stwierdzić zgon, a także wystawić niezbędne dokumenty. Należy pamiętać, że mowa tu o zgonie, który nastąpił w czasie akcji medycznej, czyli udzielania pomocy w stanie nagłego zagrożenia życia.

Kierownik zespołu ratownictwa medycznego – kto może nim być?

Kierownikiem ZRM może być ratownik medyczny lub pielęgniarka systemu ratownictwa medycznego. Wymienione osoby muszą mieć specjalne uprawnienia do wykonywania medycznych czynności ratunkowych. Konieczne jest ukończenie specjalistycznego szkolenia lub kursu medycznego, omawiającego prawne aspekty stwierdzania zgonu. Kursanci w trakcie szkolenia poznają takie zagadnienia, jak diagnostyka śmierci, niezbędne procedury, dokumentacja medyczna i prawna, etyka zawodowa, odpowiedzialność karna.

Karta zgonu – co musi zawierać?

W przypadku stwierdzenia śmierci, konieczne jest wystawienie karty zgonu. W dokumencie podaje się datę zgonu, a także jego przyczynę. Karta potrzebna jest rodzinie zmarłej osoby do załatwienia wszystkich formalności związanych z pochówkiem czy ubezpieczeniem. Kartę zgonu, zgodnie z obowiązującymi przepisami może wystawić lekarz, a także, w określonych ustawowo przypadkach, kierownik zespołu ratownictwa medycznego. Jest do tego upoważniony, gdy zgon nastąpił w trakcie akcji medycznej. Dokumentu nie może wystawić, gdy istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa lub, gdy doszło samobójstwa, a także w przypadku, gdy konieczna będzie sekcja zwłok. Na wystawienie aktu zgodny przez KRM medycznego musi wyrazić zgodę rodzina lub opiekun osoby zmarłej. W karcie zgonu muszą znaleźć się takie informacje jak:

• Dane osobowe zmarłego,

• Data i godzina śmierci,

• Miejsce zgonu,

• Przyczyna i okoliczności zgonu.

Po uzupełnieniu dokumentów kierownik ZRM przekazuje kartę rodzinie lub upoważnionej osobie, a także sporządza raport z akcji medycznej oraz zgłasza zgon do właściwego urzędu cywilnego. Więcej na ten temat można przeczytać na stronie promedic-edu.pl.

Nowa ustawa – plusy i minusy

Przepisy, które weszły w życie w tym roku, mają na celu usprawnienie procedur związanych ze stwierdzaniem zgonu w sytuacji, gdy do śmierci doszło w wyniku prowadzonej akcji medycznej. Dzięki nowym uprawnieniom, nadanym kierownikom ZRM rodzina szybciej może otrzymać potrzebne dokumenty. Wpływa to również uszanowanie godności zmarłego, a także pozwala uniknąć dodatkowego stresu rodzinie zmarłego. Lekarze są odciążeni, zmniejszeniu ulegają koszty związane z transportem zwłok do szpitala. Ustawa jednak ma również swoje minusy, budzi duże kontrowersje w zespołach ratownictwa medycznego. Kierownicy muszą ukończyć specjalistyczne szkolenie, ważna jest także dobra współpraca między kierownikami ZRM a lekarzami i urzędnikami. Ustawa nakłada dużą odpowiedzialność prawną, medyczną i etyczną na kierownika zespołu ratownictwa medycznego.

Jak widać, stwierdzanie zgonu przez pielęgniarkę systemu ratownictwa medycznego jest możliwe, ale muszą być spełnione do tego określone warunki. Warto je poznać i być na bieżąco z przepisami.

Źródło fotografii: pixabay.com
Licencja: https://pixabay.com/pl/service/license

Nadesłał: slawek